10 kişiden fazla Çalışanı olanlar için BES Zorunluluğu
(BES), aktif çalışanların, çalışma hayatları süresince kazançlarının bir kısmını biriktirerek emekli olmalarının ardından mevcut refah seviyesinin korunmasının amaçlandığı, Sosyal Güvenlik Sisteminin tamamlayıcısı olarak emeklilik gelirine ek bir gelir sağlayan özel emeklilik sistemidir. Gönüllü katılım esasına dayanan bir sistem olmakla birlikte, Türkiye’de yapılan düzenleme ile 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren zorunlu hale gelmiştir. Sistemde en az 10 yıl kalarak ve 56 yaşını tamamlayarak emekliliğe hak kazanabilirsiniz.
Emekliliğe hak kazandığınızda üç farklı emeklilik seçeneği sunuluyor;
– Birikimlerinizi toplu olarak alabiliyorsunuz.
– Tercihleriniz doğrultusunda bir geri ödeme planı dahilinde programlı olarak ya da yıllık gelir sigortası ürünü satın alarak.
– Veya hesabınızdaki tutarı belirtilen seçenekler arasında paylaştırabilirsiniz.
ZORUNLU BES KİMLERİ KAPSIYOR?
45 yaşın altında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kamu ve özel sektör çalışanlarının tamamını kapsamaktadır.
OTOMATİK BES NE ZAMAN BAŞLADI/BAŞLAYACAK?
– Çalışan sayısı 1.000 ve üzeri olan şirketler; 1 Ocak 2017
– Çalışan sayısı 250-999 arasında olan şirketler; 1 Nisan 2017
– Çalışan sayısı 100-249 arasında olan şirketler; 1 Temmuz 2017
– Çalışan sayısı 50 – 99 arasında olan şirketler; 1 Ocak 2018
– Çalışan sayısı 10-49 arasında olan şirketler; 1 Temmuz 2018
– Çalışan sayısı 5-9 arasında olan şirketler; 1 Ocak 2019
BES’TE MAAŞLARDAN NE KADAR KESİLECEK?
Otomatik katılım olarak uygulanacak BES sistemine katımlar iş verenler aracılığıyla gerçekleştirilecektir. Prime esas kazancın yüzde 3’ü kadar kesinti bireysel emeklilik sistemine dahil edilecek. Ancak isteyenler daha fazla kesinti yapılmasını da talep edebilmektedir. Üst sınırla ilgili bir kısıtlama bulunmamaktadır. Sistemde kalınması durumunda her ay katkı paylarına devlet % 25 oranında katkıda bulunacaktır.
Kesintiler ise en düşük 53 lira, en yüksek 340 lira olacak.
Aylık prime esas kazancınız, 3 bin liraysa, maaşınızdan aylık 90 lira kesilecek. 4 bin 500 liraysa, aylık 135 lira kesinti yapılacak. 5 bin liraysa, 150 lira kesilecek.
Ayda 50 lira kesilecek olanlardan (Asgari ücretliler) yılda 600 lira kesinti yapılacak. Sisteme girişte bir kereye mahsus 1000 lira devlet desteği verilecek. Her ay yüzde 25’ten toplam 150 TL devlet desteği ve yıl sonunda toplam birikim 1750 TL olacak.
BES’TEN ÇIKIŞ YA DA CAYMA HAKKI! BİREYSEL EMEKLİLİK İPTAL İŞLEMLERİ
Bireysel Emeklilik Sistemine giren çalışanların iki ay içinde cayma hakkı bulunmaktadır. Cayma durumunda her hangi bir maddi kayıp yaşanmaz. Sistemden çıkan çalışanlara 10 iş günü içerisinde yatırdıkları katkı payları iade edilmektedir. Ancak ilk 3 yıl içerisinde zorunlu BES’ten vazgeçilmesi durumunda devlet katkısını almak mümkün değildir. Cayma hakkı bir başkasına veya işverene devredilemiyor.
Bireysel Emekliliğini’zi iptal etmek için anlaşma yaptığınız banka ile irtibata geçerek Bireysel Emeklilik hesabınızı kapatma ve sistemdeki paranızın iade edilmesini talep ederek sistemden çıkabilirsiniz. Ancak BES’inizi iptal ettiğiniz süre ile ilgili bir tahahhüt imzalamış iseniz yatırdığınız paradan bu ücret kesintileri yapılacaktır.
İşyeri değişikliği
Bu kapsamda bir emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanın işyerinin değişmesi halinde, yeni işyerinde bu madde kapsamında bir emeklilik planı varsa, çalışanın birikimi ve sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi yeni işyerindeki emeklilik sözleşmesine aktarılacak.
Yeni işyerinde emeklilik planının bulunmaması halinde çalışan, talep ederse önceki işyerinde düzenlenmiş sözleşme kapsamında katkı payı ödemeye devam edebilecek; talep etmezse emeklilik sözleşmesi sonlandırılacak.
BES ile ilgili İşverenlerin Yükümlülüğü ve Sorumlulukları
1- İşverenler öncelikle, otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş, aşağıda yazılı bulunan en az bir emeklilik şirketi ile emeklilik sözleşmesi imzalamak zorundadır. Bu göre, işverenlerin merkez ve/veya taşra birimleri adına emeklilik sözleşmesi imzalanmasına ilişkin olarak yetkili yöneticilerini belirlemesi de gerekmektedir.
2- Çalışan tarafından sisteme ödenecek katkı paylarının çalışanın ücretinden kesilerek emeklilik şirketine aktarılması. İşveren katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşabilecek parasal kaybı telafi etmek zorundadır.
3- Söz konusu bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi işverenin sorumluluğunda olup, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından her bir ihlal için 1000,00 TL. idari para cezası uygulanacaktır..